آغاز مراسم بزرگداشت استاد فتح الله مجتبایی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛ این مراسم با حضور ژاله آموزگار، استاد فرهنگ و زبان های باستانی؛ سیدمحمدکاظم موسوی بجنوردی، رئیس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی؛ علی اصغر دادبه، استاد فلسفه اسلامی و ادبیات عرفانی؛ شهرام پازوکی، استاد فلسفه و عرفان تطبیقی و محمدتقی راشد محصل، استاد فرهنگ و زبان های باستانی برگزار می شود.

فتح‌الله مجتبایی در سال ۱۳۰۶ در تهران به دنیا آمد. مقدمات ادبیات و علوم رسمی را در فراهان اراک فرا گرفت. پدر و اجداد وی از مستوفیان دوران قاجار بودند و جد و نیای ایشان از بزرگان صوفیه طریقت نعمت‌اللهی، مجتبایی در چنین خانواده‌ای تعلیمات مقدماتی را پشت سر گذاشت و همین زمینه نیز مطالعات او را به تاریخ ادیان و فلسفه شرق و هند کشاند. در سال ۱۳۳۲ از دانشکده ادبیات دانشگاه تهران و دانشسرای عالی درجه لیسانس گرفت، و از آن سال تا ۱۳۳۸ در دبیرستان های اراک و تهران و دانشسرای عالی به تدریس ادبیات و زبانهای خارجی اشتغال داشت.

در سال ۱۳۳۹ از طرف وزارت فرهنگ برای آشنایی با روشهای جدید تألیف کتابهای درسی به خارج از کشور اعزام شد و پس از یک دوره مطالعه و تحقیق در این زمینه در ایالات متحدهٔ آمریکا (دانشگاه کلمبیا، نیویورک) به کشور بازگشت و مأمور تهیه و تدوین کتاب های درسی در ادبیات برای دبیرستان ها شد.

دکتر مجتبایی در دوران تحصیل خود از محضر استادان بزرگی در داخل و خارج از کشور استفاده نمود و برای آشنایی با عرفان هندی مسافرت‌های متعددی به هند و پاکستان داشت.

وی درجه دکتری تاریخ ادیان و فلسفه شرق را از دانشگاه هاروارد آمریکا در سال ۱۳۵۰ دریافت و در مرکز مطالعات ادیان جهان آمریکا، تاریخ تطبیقی ادیان را تحصیل کرد.

دکتر مجتبایی هم‌اکنون عضو هیأت علمی بنیاد دائرةالمعارف بزرگ اسلامی و همچنین عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی است.

از دکتر فتح‌الله مجتبایی تاکنون بیش از ۲۰۰ عنوان کتاب، مقاله و شعر و نقد کتاب به صورت تألیف، ترجمه و تصحیح به زبان‌های فارسی و انگلیسی در ایران و خارج از ایران منتشر شده‌ است.

آخرین آثار این استاد بازنشسته دانشگاه تهران تأثیر ملامتیه‌ هندویی هند بر ملامتیه‌ خراسان و یک منظومه بودایی منطق‌الطیر به زبان بودایی است که استاد آن را به فارسی ترجمه کرده‌ است.

انجمن آثار و مفاخر فرهنگی نیز در سال ۷۹ مراسم بزرگداشتی برای ایشان برگزار و کتاب زندگی نامه و خدمات علمی فرهنگی استاد را منتشر کرد.

 فتح الله مجتبایی بوجود آورنده نهضت علمی و فرهنگی در مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی است.

سید محمد کاظم بجنوردی در مراسم بزرگداشت دکتر مجتبایی گفت: دکتر مجتبایی در طول 32 سال عضویت در شورایعالی مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی، 45 مقاله بسیار ارزشمند نوشته که باید آنرا با آب طلا نوشت و ادامه داد: در همین مدت استاد 271 مقاله ویرایش کرده اند و این نشانگر نقش کارساز و برجسته ایشان بوده است.

وی افزود: زمانی که استاد به این مرکز آمد 58 ساله و جوان بودند و امروز در 91 سالگی همچنان می درخشند.

رییس مرکز دایره المعارف بزرگ اسلامی با اشاره به سه پایه مرکز دایره المعارف اسلامی گفت: مشایخ و استادان، آثار آنان و کتابخانه این مرکز، از جمله دارایی ها و پایه های این مرکز علمی است.

در ادامه این مراسم دکتر ژاله آموزگار با الهام از کتاب شهر زیبای افلاطون به وصف زندگی دکتر مجتبایی پرداخت.

وی افزود: قدیمی ترین کتابهای دکتر مجتبایی هنوز هم جزو کتابهای مرجع محسوب می شوند.

این پژوهشگر ایرانی فرهنگ و زبان‌های باستانی با توصیف جنبه های مختلف از زندگی علمی و عملی دکتر مجتبایی گفت: ایشان هندشناس، شاعر، عارف و استاد اخلاق است که کارنامه درخشانی از خود به جا گذاشته اما هیچگاه مغرور نشده است.
آ

موزگار با این وصف که چه نیکو است که دکتر فتح الله مجتبایی به دنیا آمده است سخن خود را به پایان برد.

اصغر دادبه دیگر سخنران این مراسم نیز با اشاره به جامعیت استاد مجتبایی تاکید کرد که ایشان با زبان و ادب فارسی که هویت اصلی ما است ، فراگیری علوم را آغاز کرد.

وی افزود مجموعه مقالات ایشان بویژه در بحث ضمیرهای سرگردان ، بیانگر احاطه این استاد مطالعات ادیان به زبان و ادب فارسی است.