بومی سازی دانش فنی تولید باتری‌های لیتیومی

آقای رضا شجاعی معاون سازمان توسعه منابع انرژی وزارت دفاع در گفتگو با خبرنگار تحریریه صنعت خبرگزاری صدا وسیما با اشاره به برنامه ریزی برای تولید باتری‌های لیتیومی از ۲۰ سال گذشته در کشور، گفت: از سال ۱۳۹۳ مجموعه وزارت دفاع به عنوان نخستین و بزرگترین تولیدکننده باتری لیتیومی در کشور فعالیت خود را آغاز کرد. 

 

 

وی به ظرفیت بی نظیر تولید باتری‌های لیتیومی با قابلیت توسعه در کشور اشاره کرد و ادامه داد: بیش از ۸۰ نیروی متخصص در زمینه طراحی و تولید این نوع باتری آموزش دیده اند. 

 

شجاعی مجموعه وزارت دفاع را تنها تولیدکننده سلول باتری‌های لیتیومی در کشور عنوان کرد و افزود: این نوع باتری از بخش‌های سلول و pack (بسته) تشکیل شده است، اجزای یک بسته باتری شامل سلول‌های مختلف باتری‌های لیتیومی که با چیدمان کنار یکدیگر به صورت موازی با ولتاژ (ظرفیت الکتریکی) مناسب قرار می‌گیرد.

 

 

 

معاون سازمان توسعه منابع انرژی وزارت دفاع با بیان اینکه در سال‌های اخیر در زمینه موتورسیکلت، خودرو و اتوبوس الکتریکی نمونه سازی‌های بسیاری انجام شده؛ افزود: همه این فعالیت‌ها در حد نمونه سازی باقی ماند. 

 

وی با اشاره به رویکرد جدید وزارت صمت در توسعه حمل و نقل برقی، گفت: توجه به حمل و نقل الکتریکی و برقی سازی خودرو‌ها هر چند با تاخیر چند ساله، اتفاق مثبتی در کشور است.

 

به گفته شجاعی؛ هم اکنون منتظر توسعه وسایل حمل و نقل الکتریکی هستیم تا ریل توسعه باتری را بر اساس آن تنظیم کنیم.

 

 

معاون سازمان توسعه منابع انرژی وزارت دفاع در پاسخ به پرسش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما در خصوص تامین مواد اولیه تولید باتری‌های لیتیومی، گفت: اصلی‌ترین ماده مورد نیاز برای تولید باتری‌های لیتیومی، کربنات لیتیوم است که منابع آن در کشور محدود است. 

 

 

وی با بیان اینکه هم اکنون مواد اولیه تولید باتری‌های لیتیومی وارداتی است، افزود: معادن موجود در کشور شناخته شده نیستند و در حال شناسایی این معادن هستیم.

 

شجاعی با بیان اینکه تامین مواد اولیه از معدن تا تولید باتری نیازمند دانش فنی خاصی است، افزود: این موضوع مستلزم سرمایه گذاری سنگینی است و به منظور تامین این بودجه با نمایندگان مجلس جلساتی داشته ایم.

 

 

معاون سازمان توسعه منابع انرژی وزارت دفاع گفت: با توجه به تنوع محصولات همچون انواع موتورسیکلت‌های برقی، خودرو‌های برقی (سواری، وانت) و اتوبوس‌های برقی هم اکنون چالش اصلی تامین باتری برای این خودرو‌ها است. 

 

شجاعی اضافه کرد: در انواع مختلف وسایل حمل و نقل برقی همچون اتوبوس و تاکسی، چند پلتفرم (بن سازه) تایید می‌شود و به همین ترتیب ۵۰ نوع موتورسیکلت تایید شده داریم، این یعنی تنوع بالا و شمارگان پایین که توجیه اقتصادی تولید باتری لیتیومی را برای آن محصول خاص غیرممکن می‌کند ضمن اینکه توجیهی برای تولیدکننده هم وجود ندارد. 

 

 

وی با بیان اینکه این تنوع محصولات حمل و نقل الکتریکی برای تامین کنندگان باتری نگرانی جدی به همراه دارد، گفت: به محض اینکه مسیر مشخصی پیدا شود و بتوانیم روی یک محصول، تولیدات باتری را تنظیم کنیم، قابلیت تولید کاملا بومی باتری در کشور وجود دارد. 

 

 

شجاعی با بیان اینکه از دیگر چالش‌های پیش رو این است که خودروی برقی هنوز در کشور حرکت نکرده و هیچ بازخوردی از آن نداریم؛ گفت: در حالی که اعلام شده برای این خودرو‌ها چندین ایستگاه شارژ ساخته شده، اما باید نگران شارژ، خدمات پس از فروش و حتی تعمیرکاران این نوع خودرو‌ها هم باشیم.

 

 

معاون سازمان توسعه منابع انرژی وزارت دفاع افزود: در حلقه‌های قبل از بومی سازی باید به ظرفیت‌های داخلی توجه شود همچنین برای انتخاب پلتفرم (بن سازه)، مشاوران تخصصی حوزه باتری و رانش و پیشرانه (power train) کنار تیم فنی باشند تا در بومی سازی و بروزرسانی صنعت باتری با چالش مواجه نشویم. 

 

 

وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر منطق اقتصادی تولید در کشور‌های دیگر؛ گفت: در کشور‌های دیگر تنوع در انواع خودرو و تولیدکنندگان وجود دارد، هم اکنون در ایران صرفا یک شرکت، تولیدکننده سلول باتری‌های لیتیومی است که از همین شرکت انتظار دارند سلول‌ها را متناسب با نیاز بازار توسعه دهد و متولیان امر در وزارت صمت موضوع را از مجموعه وزارت دفاع پیگیری می‌کنند، البته هم اکنون مپنا هم با توان تولید سبد محدودی از سلول‌ها با این چالش مواجه است. 

 

 

 

معاون سازمان توسعه منابع انرژی وزارت دفاع افزود: مجموعه بسته باتری برای یک محصول طراحی میشود یعنی باتری تارا با باتری ریرا، دنا و رانا متفاوت است، امکان استفاده از یک دسته سلول باتری برای طراحی این خودرو‌ها وجود دارد، اما اینکه همین‌ها را در اتوبوس و موتورسیکلت هم استفاده کنید غیرممکن است، زیرا شکل، اجرا و سرعت نرخ دِشارژ متفاوت است. 

 

 

شجاعی در خصوص تامین باتری برخی خودروسازان همچون ایران خودرو دیزل که اقدام به برقی سازی اتوبوس کرده اند؛ افزود: باتری‌های نصب شده به روی این خودرو‌ها کاملا وارداتی است یعنی هم بسته باتری و هم خودرو ۱۰۰ درصد وارداتی است، حتی نمونه‌های خودروسازانی همچون کرمان خودرو هم وارداتی است و به حق هم هست، زیرا تمرکزشان بر این است که اجرای محصولشان را با مشتری نهایی کنند و به بازخورد‌های بازار برسند.

 

 

وی در پاسخ به پرسشی در خصوص اینکه شمارگان خودرو‌های برقی برای توجیه اقتصادی تولید باتری چقدر است، گفت: این موضوع به میزان سرمایه گذاری بستگی دارد، تیراژ‌های ۲ تا ۱۰ هزار که هم اکنون اعلام می‌شود اقتصادی نیست و قطعا تیراژ (شمارگان) خودروی الکتریکی باید بیش از چندصد هزار خودرو باشد که سرمایه گذاری را توجیه پذیر کند. 

 

شجاعی در خصوص بازه زمانی از سرمایه گذاری ایجاد خط تولید تا رسیدن به محصول نهایی؛ گفت: ما هم اکنون با ادعای اینکه دانش فنی طراحی باتری لیتیومی را بومی کرده ایم می‌توانیم اذعان کنیم در کمترین زمان (کمتر از یکسال) به سرعت می‌توانیم آن را توسعه دهیم، زیرا دانش فنی بومی و متخصص داخلی در این صنعت داریم. 

 

 

به گفته معاون سازمان توسعه منابع انرژی وزارت دفاع؛ در صورت نبود دانش فنی هر آنچه با نام توسعه اتفاق می‌افتد توسعه بومی نیست یعنی اگر خودرویی تجاری شود و به شمارگان هم برسد در صورت نبود دانش فنی وابستگی به همراه دارد.