«مالی» از هوش مصنوعی برای آموزش زبانهای محلی به دانشآموزان استفاده میکند
کشور آفریقایی «مالی» در تلاش است تا با استفاده از هوش مصنوعی، زبانهای محلی را به کودکان و نوجوانان بیاموزد.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما، واشنگتنپست در گزارشی درباره استفاده از هوش مصنوعی در کشور نسبتاً فقیر «مالی» در قاره آفریقا نوشت: بیشتر دانشآموزان این کشور تا همین اواخر هرگز زبان مادری خود را به صورت مکتوب ندیده بودند. اکنون آنها مشتاقانه کلماتی را از این زبان آموختهاند و حتی گاهی داستانهایی که به محبوبترین زبان کشورشان یعنی «بامبارا» را میخوانند.
از آنجایی که روابط مالی با فرانسه (استعمارگر سابق این کشور آفریقایی) پُر تنش شده، تلاش برای استفاده از هوش مصنوعی برای تالیف کتابهای کودکان به زبان «بامبارا» و سایر زبانهای محلی در حال افزایش است.
با افزایش تنشهای سیاسی بین دو کشور، دولت نظامی مالی پارسال زبان فرانسوی را که زبان رسمی این کشور بود، حذف کرد و در عوض، زبان «بامبارا» و ۱۲ زبان بومی دیگر را ارتقا داد.
«سنی توگنین» یکی از مسئولان وزارت آموزش مالی میگوید: هم دولت و هم مردم، مشتاق یادگیری و ارزشگذاری زبانهای محلی هستند.
به گفته او، استارتاپی به نام RobotsMali در یک سال گذشته با استفاده از هوش مصنوعی بیش از ۱۴۰ عنوان کتاب را به زبان «بامبارا» تالیف کرده است. از سال گذشته استفاده کرده است.
RobotsMali از هوش مصنوعی برای تولید داستانهایی استفاده میکند که زندگی و فرهنگ مردم عادی مالی را منعکس کند.
تیم RobotsMali به جای ترجمه ساده یک کتاب کلاسیک فرانسوی مانند شازدهکوچولو به زبان «بامبارا»، پیامی را با این عنوان در «چتجیپیتی» درج میکند: به من کارهای بدی که بچهها انجام میدهند بگو.
این تیم در مرحله بعد موارد غیرمرتبط با کودکان مالی را حذف میکند که برای اکثر بچههای مالی مرتبط نیستند، سپس با استفاده از دستیار ترجمه گوگل که در سال ۲۰۲۲ زبان «بامبارا» به آن اضافه شد و نیز هوش مصنوعی برای بهبود ترجمههایش استفاده میکند.
در مرحله آخر، کارشناسانی مانند «سنی توگنین» اشتباهات احتمالی را تصحیح میکنند.
علاوه بر این، تیم دیگری با استفاده از هوش مصنوعی، تصاویر داستانها را خلق میکند و اطمینان مییابد که شخصیتهای این تصاویر با فرهنگ کودکان کشور مالی مرتبط هستند.
*چالشی برای زبانهای آفریقایی
بخش عمدهای از تقریباً هزار زبان موجود در قاره آفریقا در وبسایتهایی که از فناوری هوش مصنوعی مانند «چتجیپیتی» استفاده میکنند، نمایش داده نمیشوند.
به گفته مدیر یک استارتآپ آموزش زبان اتیوپیایی، اگر از «چتجیپیتی» ابتداییترین سؤالات را به دو زبان محبوب اتیوپی یعنی «آمهری» و «تیگرینیا» بپرسید، قطعاً به هم میریزد.
«اسملاش تکا هادگو» گفت: پروژههای خاصی مانند RobotsMali که از هوش مصنوعی استفاده میکند، اگر در مسیر درست خود فعالیت کند، ظرفیت قابل توجهی برای تسهیل دسترسی به آموزش در کشور مالی دارد.
«نِیت آلن» دانشیار مرکز مطالعات استراتژیک آفریقا مستقر در واشنگتن گفت: اگرچه چین و آمریکا بیشک در قله فناوری هوش مصنوعی هستند، اما آنچه در مالی انجام شده، نشان میدهد که ما در این کشور زندگی میکنیم و این یعنی دسترسی به هوش مصنوعی.
«سنی توگنین» که با تیم RobotsMali همکاری دارد، میگوید که این شیوه و برنامه، وزارت آموزش مالی را کارآمدتر کرده است.
او گفت: موارد بسیاری برای تصحیح وجود دارد، اما ترجمه آنچه قبلاً هفتهها یا ماهها طول میکشید، اکنون فقط چند ثانیه طول میکشد.
«توگنین» افزود: تلاشهای قبلی دولت مالی برای تدریس زبان «بامبارا» در مدارس، عمدتاً به دلیل کمبود بودجه و آموزشندیدن معلمان شکست خورد.
اما در سالهای اخیر، اهمیت یادگیریِ خواندن و نوشتن زبانهای ملی، تا حدودی به دلیل مقابله با فرانسه و تمرکز دولت بر حاکمیت ملی بیشتر به چشم آمده است.
«باکاری ساهوگو» یکی دیگر از مسئولان وزارت آموزش مالی هم درباره اهمیت نوشتن به زبان «بامبارا» و سایر زبانهای محلی گفت: این کار، تاریخ فرهنگی و زبانیِ ما را غنی میکند و به ما اجازه میدهد که فرهنگ خود را حفظ کنیم و توسعه دهیم.
*شکلگیری یک سنت نوشتاری قویتر
«لَوِنتال» که ۱۰ سال پیش و قبل از مهاجرت به مالی برای تدریس علوم کامپیوتر، به عنوان یک کارآفرین فناوری در «سیلیکون ولی» کار میکرد، گفت: هدف نهایی استفاده از هوش مصنوعی، برای کمک به مالی است تا فرهنگ مکتوب خود را قویتر کرده و توسعه دهد.
به گفته او، زمانی که سیستمهای هوش مصنوعی به دادههای زبانهای بیشتری دسترسی یابند، این اتفاق رخ خواهد داد.